Ο Miro της Μαγιόρκα (6/9/2009 - 5/2/2010)

Τα εγκαίνια του μεγαλύτερου εικαστικού δρωμένου για την πόλη της Θεσσαλονίκης πραγματοποίηθηκαν σήμερα, 5 Σεπτεμβρίου 2009, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια και της Ισπανικής Πρεσβείας στην Αθήνα. Πρόκειται για την έκθεση που τιτλοφορείται "Ο Miro της Μαγιόρκα" και παρουσιάζεται στο χώρο του Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών Α.Π.Θ.. Πάνω από 400 έργα του Ισπανού καλλιτέχνη, συμπεριλαμβανομένων πολλών μορφών τέχνης, φιλοξενούνται στο μοντέρνο μουσείο της Θεσσαλονίκης για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα (6/9/2009 - 5/2/2010) δίνοντας την ευκαιρία στους Θεσσαλονικείς -και όχι μόνο- να έλθουν σε επαφή με τα πρωτότυπα δημιουργήματα του Miro, φιλοτεχνημένα κατά την παραμονή του στη Μαγιόρκα.

Ο Juan Miro γεννήθηκε στις 20 Απριλίου 1893 στη Βαρκελώνη και μαζί με τον Picasso θεωρείται εισηγητής του μοντερνισμού στη ζωγραφική. Σε ηλικία 14 ετών φοίτησε στην Εμπορική Σχολή, αν και παράλληλα παρακολουθούσε κρυφά μαθήματα στην Σχολή Καλών Τεχνών και αργότερα στην Ακαδημία Galí μέχρι το 1915. Η απόφαση να μετακομίσει στο Παρίσι το 1920 τον οδήγησε σε νέους καλλιτεχνικούς κύκλους, σταθμούς για την ανεύρεση τόσο νέων πρωτοποριακών ζωγραφικών ρευμάτων όσο και ενός πρσωπικού ύφους. Φιλικά προσκείμενος στο κίνημα του υπερρεαλισμού ο Miro αναγεννούσε σκηνές του υποσυνείδητου, ενώ συνέθετε στον καμβά του ιστορίες ανερμήνευτες, αλλόκοτες, δίχως καμία φαινομενική λογική. Χαρακτηριστικά ο André Breton έλεγε πως ο Miro "είναι ο περισσότερο σουρρεαλιστής απ' όλους". Διάφορα όντα και γεωμετρικές παραστάσεις κατακλύζουν τους πίνακές του αναδεικνύοντας ένα πνεύμα παράλληλα λιτό με ικανότητα να οραματίζεται πέρα από τα στενά όρια του γήινου σύμπαντος. Μετά από μια ζωή πλήρους αναγνώρισης ο Juan Miro πέθανε στη Μαγιόρκα το 1983, σε ηλικία 90 ετών.

Παραθέτοντας το σχετικό απόσπασμα από το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.:

Η έκθεση Ο Mirό της Μαγιόρκα, μια συνεργασία του Τελλογλείου και του Ιδρύματος Pilar i Joan Mirό της Μαγιόρκα παρουσιάζει μια από τις μεγαλύτερες εκθέσεις αυτού του καλλιτέχνη στην Ελλάδα. Ένας μεγάλος αριθμός έργων και τεκμηρίων του Mirό (ξεπερνούν τα 400) καλύπτουν όλη τη θεματολογία του και αφορούν: ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, σχέδια, σκίτσα για γλυπτά ή για δημόσια τέχνη, για sobreteixisms, για μπαλέτο, για μουσική, υλικό για τον Βασιλιά Ubu του Jarry (με ξεχωριστή σημασία για τον Mirό). Η μακέτα του εργαστηρίου Sert, μαζί με έγγραφα, σημειώσεις, έπιπλα, αντικείμενα κ.ά. μεταφέρουν την ατμόσφαιρα, την εσωτερική πλευρά της δημιουργικής του σκέψης. Τα έργα χρονολογούνται από το 1908 (τη μοναδική σωζόμενη πρώιμη τοπιογραφία του) έως τον θάνατό του το 1983. Κυρίως όμως παρουσιάζεται το έργο του ώριμου Mirό στη Μαγιόρκα, αυτό που δημιούργησε στο εργαστήριο που του σχεδίασε ο φίλος του, αρχιτέκτονας Josep Lluis Sert το 1956. Το εργαστήριο αυτό αποτελεί τομή στο έργο του Mirό, γιατί εκεί επανεξετάζει την ως τότε πορεία του και κάνει μια νέα αρχή. Πρόκειται για μια περίοδο απεριόριστης ανεξαρτησίας και αναζήτησης. Έχει προηγηθεί η εμπειρία της Αμερικής, η γνωριμία του με τους ζωγράφους της Action painting (Ζωγραφική Δράσης) και ζει στο κλίμα της ευρωπαϊκής Αrt Informel (Άμορφης τέχνης). Eπηρεάζεται από τη ζωγραφική στα προϊστορικά σπήλαια, την τέχνη της Άπω Ανατολής, τη λαϊκή παράδοση της Καταλονίας, της πατρίδας του, τη δωδεκαφθογγική μουσική. Τη δίψα του να εισβάλει σε νέα πεδία μαρτυρεί το εικαστικό του ιδίωμα –κηλίδες, πιτσιλιές, ροές, γραφικά, ίχνη, γρατζουνιές, ραφές, καρφιά, σχοινιά, αξιοποίηση του τυχαίου, της βίαιη χειρονομίας, έρευνα με μεγαλύτερη εμμονή στην εκφραστικότητα των υλικών. Θέματά του βιόμορφες σουρεαλιστικές μορφές-σύμβολα, η γυναίκα, τα πουλιά, τοπία, ο κόσμος του ουρανού, ο ήλιος, το φεγγάρι, αστερισμοί.

Όπως συνέβη στην περίπτωση της έκθεσης Suite 347 του Picasso, το Αρχείο Σπητέρη προσφέρει και στην περίπτωση του Μirό πλούσιο αρχειακό υλικό σε πληροφορίες, συνεντεύξεις, φωτογραφίες, άρθρα και δημοσιεύσεις στον γαλλικό κυρίως και στον ελληνικό τύπο της εποχής, όπου παρουσιάζονται ο αντίχτυπος εκθέσεων, ο σχολιασμός και οι απόψεις σημαντικών ανθρώπων του πνεύματος, αλλά και οι απόψεις του ίδιου του καλλιτέχνη για έργα του, για την τέχνη, για τον κόσμο κτλ.

Διάρκεια έκθεσης:
6 Σεπτεμβρίου 2009 - 5 Φεβρουαρίου 2010

Ώρες λειτουργίας:
Τρίτη - Πέμπτη - Παρασκευή: 9.00 -14.00
Δευτέρα - Τετάρτη: 9.00 - 14.00 και 17.00 - 21.00
Σάββατο - Κυριακή: 10.00 – 18.00