Dalí, El gran masturbador

Salvador Dalí, The Great Masturbator 1929
Oil on canvas, 110 x 150 cm
Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madrid

Αυτός είναι "Ο Μεγάλος Αυνανιστής". Ένα τερατώδες κεφάλι, κίτρινο σαν το κερί, με κλειστά τα μάτια και στηριγμένο στο δάπεδο με την τεράστια μύτη του, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του πίνακα. Το στόμα δεν υπάρχει. Σ' αυτό το μέρος υπάρχει μια μεγάλη ακρίδα, η κοιλιά της οποίας είναι γεμάτη από μυρμήγκια. Από αυτό το πρόσωπο, που μοιάζει με έλικα ιωνικού κιονόκρανου, ξεπροβάλλει το κεφάλι και ο κορμός μιας γυναίκας, το στόμα της οποίας σχεδόν αγγίζει τα γενετικά όργανα ενός άνδρα που απεικονίζεται από τη μέση και κάτω.

Αυτός ο πίνακας παρουσιάζει ένα πυκνό ρεπερτόριο από εικόνες σε ένα παραλήρημα και οι οποίες σχετίζονται με σεξουαλικές ιεροτελεστίες, διαστροφές και συμπλέγματα που πετάγονται από το υπερρεαλιστικό σύμπαν του Dalí, αλλά και από τις θεωρίες του Freud. Ο πίνακας αναδημιουργεί την ενοχλητική ατμόσφαιρα του κόσμου των βρεφικών επιθυμιών και φόβων.

Ένα κεφάλι λιονταριού, η χαίτη του οποίου αποτελείται από φίδια, μετατρέπεται σε μια τρομακτική γοργόνα, το μυθολογικό πλάσμα που αποκεφάλισε ο Περσέας και σύμφωνα με το Freud ταυτίζεται με το φόβο του ευνουχισμού. Το απολιθωμένο κεφάλι και η σηκωμένη γλώσσα ανάμεσα στα κοφτερά αυτά δόντια εξασκούν την αντιστάθμιση των λειτουργιών και επεκτείνουν την απολιθοποίηση της γυναίκας και του άνδρα στο πλάι.

Ο Dalí μετατρέπει σε πέτρα και σπάει τη σάρκα, ενώ οι μπλε φλέβες συγχωνεύουν τη ζωή με την ακινησία. Σ' αυτό το άνυδρο τοπίο, στο βάθος του ορίζοντα, με τις ασυνάρτητες σκιές ο καλλιτέχνης προσφέρει τρεις στιγμές μια συγκεχυμένης βιογραφίας αφάνειας και καταπίεσης. Ένας ενήλικας οδηγεί ένα παιδί από το χέρι, ένας στρατιώτης περπατά και μια φιγούρα αγκαλιάζει ένα ανθρωπόμορφο βράχο.

Μετάφραση από το: Guide to the Collection του Μουσείου Reina Sofia