June 25, 2007

El Greco, Ο Λαοκόων.


El Greco (Δομήνικος Θεοτοκόπουλος), Ο Λαοκόων, 1610-1614
Ελαιογραφία σε μουσαμά, 137,5 x 172,5 εκ.

Το έργο αυτό με το μυθολογικό περιεχόμενο αποτελεί μοναδικό στο ρεπερτόριο του Ελ Γκρέκο. Ο μύθος είναι γνωστός. Ο Λαοκόων, ιερέας του Απόλλωνα στην Τροία, κατασπαράχθηκε από φίδια μαζί με τα παιδιά του, αφού είχε εναντιωθεί στη μεταφορά του Δούρειου Ίππου μέσα στην πόλη της Τροίας.
Ο ζωγράφος εμπνεύστηκε από το γλυπτό σύμπλεγμα του Λαοκόωντα που βρίσκεται στη Ρώμη. Οι ειδικοί διακρίνουν στοιχεία τεχνοτροπίας του Μηχαήλ Άγγελου, ενώ το τοπίο στο φόντο θυμίζει το Τολέδο της Ισπανίας. Το έργο ωστόσο παρέμενε ημιτελές.
Όλα τα νευρώδη γυμνά σώματα πλάθονται μέσω φωτός, δημιουργώντας έτσι ρευστά και κυματωειδή περιγράμματα. Αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός πως αυτά τα χαρακτηριστικά υπακούν στους κανόνες του εξπρεσιονισμού.
Στα δεξιά μερικά άλλα πρόσωπα παρακολουθούν την τραγωδία. Το ένα από αυτά παρέμεινε ημιτελές και μάλιστα έχει δύο κεφάλια. Πιστεύεται ότι απεικονίζει μία από τις τρεις γυναίκες: Αθηνά, Εύα, Πανδώρα. Φυσικά εδώ διαφαίνεται η αναποφασιστικότητα του ζωγράφου σχετικά με την κλίση της κεφαλής της γυναίκας, αριστερά ώστε να παρατηρεί με τρόμο την τραγωδία ή στραμμένο δεξιά ώστε να μη βλέπει το συμβάν.
Ο πίνακας βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον (National Gallery of Art).

Σχολιάστε τον πίνακα της εβδομάδας...

7 σχόλια/comments:

Antoine said...

Ο Ελ Γκρέκο σ' αυτό το έργο φτάνει στον ακραίο μανιερισμό, ένα χαρακτηριστικό που επιβεβαιώνει ότι ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε στο τέλος της ζωής.

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το κίνημα του μανιερισμού δεν είχε απείχηση κατά το 17ο αιώνα, αλλά αντικαταστάθηκε από το baroque (μπαρόκ). Γι' αυτό επί αιώνες το έργο του Ελ Γκρέκο ως σύνολο παρέμενε άγνωστο στον κόσμο. Εντούτοις, κατά το κίνημα του εξπρεσιονισμού στις αρχές του 20ου αιώνα αναγνωρίστηκε η αξία του καλλιτέχνη, ο οποίος μάλιστα θεωρήθηκε και ως πρόδρομος αυτού του ρεύματος.

Ιδιαίτερα είναι τα λόγια του Πάμπλο Πικάσο ο οποίος χαρακτήριζε τον Ελ Γκρέκο "πατέρα του" στη ζωγραφική.

Lorelei Am Rhein said...

Όπως πάντα, υπέροχη η επιλογή του πίνακα και το σχόλιο, που τον συνοδεύει!

Να το πω ακόμα μια φορά!
Συνέχισε!
Μάς κάνεις χαρούμενους!

:-))

Antoine said...

Σ' ευχαρισστώ πολύ!

Μου δίνεις κουράγιο να ασχολούμαι και με αυτό μέσα σε όλη αυτή τη ζέστη!

s.frang said...

Κι εμένα μ' αρέσει, γενικώς, ο πίνακας αλλά δεν είμαι καθόλου ειδικός να κρίνω την τεχνοτροπία, τις τεχνικές λεπτομέρειες κλπ. Αρκούμαι στην παθητική θέαση! Χαίρομαι που ασχολείσαι με τόσο σοβαρά θέματα... ;-)

Antoine said...

s.frang

Με ευχαριστεί το γεγονός και μόνο που χάρισες το σχόλιό σου σ' αυτό το αριστούργημα του Ελ Γκρέκο.

Να σε πληροφορήσω πως κάθε Δευτέρα παρουσιάζεται και ένας νέος πίνακας, οπότε με μεγάλη μου χαρά σε παρακινώ να αφήνεις μία κριτική, έστω και απλή.

Νίκος Λαγκαδινός said...

[Επειδή είχα κάποια λάθη, έσβησα όπως φαίνεται το σχόλιό μου και το ξαναβάζω εδώ]:
Ένημερωτικά (και δημοσιογραφικά) θα σημειώσω κάτι που ενδεχομένως το γνωρίζεις. Ότι, δηλαδή, ο πίνακας πριν "αποκατασταθεί" έδειχνε να έχουν προστεθεί "ρούχα" στο μέρος των γεννητικών οργάνων, τα οποία αφαιρέθηκαν. Όσο για τις μορφές στα δεξιά, λέγεται ότι απεικονίζονται ο Απόλλων (που τιμωρεί τον "ιερόσυλο" ιερέα) και η Αντιόπη που αποστρέφει το πρόσωπό της για να μην αντικρίσει την τραγωδία. Ακόμα, υπάρχουν κι άλλες εκδοχές: ο Απόλλων και η Άρτεμη, ο Ποσειδώνας και η Κασσάνδρα και ο Αδάμ με την Εύα. Πάντως, αυτό που έχει σημασία είναι ότι πιθανόν βλέπουμε μια "σπουδή" του Γκρέκο πάνω στο γυμνό. Περισσότερα δεν μπορώ να πω, αλλά δίχως αμφιβολία πρόκειται για ένα σημαντικό έργο ενός μεγάλου ζωγράφου.

Νίκος Κ. said...

ενδιαφέρον πίνακας, αν αυτός ο χαρακτηρισμός ταιριάζει σε ένα έργο τέχνης.με εντυπωσίασαν οι extra πληροφορίες που δώσατε για την ερμηνεία του

Categories